“Samen moeten we het doen” - interview met schoolbestuurder Tiemen Oosterhoff

De urgentie van klimaatbeheersing en ventilatie is door COVID nogmaals benadrukt. Zo weet ook Tiemen Oosterhoff, directeur huisvesting bij schoolvereniging NoorderBasis: “Door de bouweisen en het steeds luchtdichter bouwen ontkomen we niet aan een goede installatie voor een prettig en gezond binnenklimaat. Wij zijn al jaren met dit onderwerp bezig, maar door COVID is het nog eens extra onder de aandacht gekomen.”

We ontmoeten Tiemen Oosterhoff op Basisschool de Wiekslag in Schildwolde. Een prachtige nieuw gebouwde school die afgelopen zomer is opgeleverd. De Wiekslag is één van de 33 scholen van NoorderBasis, gevestigd in Groningen, Friesland en Drenthe. We vragen Tiemen over onderwijshuisvesting en zijn visie op de toekomst.

Hoe is onderwijshuisvesting de afgelopen jaren ontwikkeld?

“Huisvesting verandert snel en dat wat tien jaar geleden het nieuwste van het nieuwste was, is nu de standaard en over tien jaar alweer verouderd. Dat gaat heel snel. Het is dan ook belangrijk om flexibel te zijn en tijdloze gebouwen te maken.”

“Grote ontwikkeling van de laatste jaren is het steeds luchtdichter bouwen, dit heeft impact op de keuzes die je voor een gebouw maakt. Natuurlijke ventilatie is er gewoon niet meer. Je kunt dus niet meer om mechanische ventilatie heen.”

Wat is het belangrijkste uitgangspunt in renovatie of nieuwbouw?

“Het is belangrijk dat het plan niet alleen mooi is op papier, maar vooral ook in de praktijk werkt. Plat gezegd: ouders sturen hun kinderen niet naar een pand met zonnepanelen, maar naar een gekwalificeerde leerkracht die oog heeft voor hun kind. Voor de klas, daar gebeurt het. En het pand moet dat zo goed mogelijk faciliteren. Dat vind ik belangrijk.”

“Onze nieuwe scholen hebben in de basis dezelfde kenmerken: leslokalen met lespleinen, meerdere overleg- en werkruimten, geluiddempende vloer- en plafondafwerking, een open directiekamer, een open lerarenkamer en tot slot een speellokaal die ook geheel open kan zodat we daar weekopeningen- en afsluitingen kunnen doen. Het is belangrijk om een school neer te zetten die tientallen jaren mee kan. Per school bekijken we vanuit de onderwijsvorm wat er specifiek moet worden gemaakt. Om zo samen met het team de beste locatie voor die school te realiseren.”

Hoe gaat dat in de praktijk?

“Het leven past niet in vakjes, je moet flexibel zijn om mooie, toekomstbestendige scholen te bouwen. Daar gaat enorm veel energie in zitten en dat betekent dat je moet zorgen voor mensen om je heen die dat kunnen maken wat je voor ogen hebt. Daarvoor vertrouw ik op partners, samen beslissen wat het beste is en iedereen in z’n eigen kracht.”

“Klaas Klamer is bijvoorbeeld een architect die ons begrijpt, hij snapt dat we niet een team- en directiekamer achterin willen hebben, maar in het zicht, toegankelijk voor leerlingen en hun ouders. We werken dan ook graag met hem samen.”

En klimaatbeheersing, wat zijn daar de uitgangspunten?

“Dat wat je decentraal kan doen, moet je decentraal doen. Dat heeft wat mij betreft veel voordelen, het is namelijk heel vraag gestuurd, wat weer zorgt voor minder verbruik. En is er iets stuk, dan treft dat maar één lokaal, anders heb ik direct de hele school van slag.”

“Door het luchtdicht bouwen, heb je maar een klein beetje warmte nodig om het in de school aangenaam te krijgen. Verwarmen met lucht is daarom ook ideaal, bijvoorbeeld vloerverwarming zou averechts werken. Als het kan passen we ook koeling toe, daar kunnen we ook niet meer omheen.”

“We kiezen vaak voor het Scholen°Concept omdat we hier goede ervaring mee hebben. Zo ook met COVID, we weten zeker dat we de norm halen. Het is een beproefd systeem dat aan veel eisen voldoet. Daarnaast is het plezierig dat er meegekeken kan worden op afstand. En dat de zonwering en verlichting er aan gekoppeld zijn, dat is mooi meegenomen.”

Nog even terugkomend op de bouwpartners, wat is belangrijk in een bouwteam?

“Ik ben zelf op de bouw begonnen, ik stond op mijn 16e op de steigers. Daarom weet ik hoe de bouwketen werkt en hoe belangrijk samenwerking van het bouwteam is. Samen moeten we het doen. Ik werk dan ook graag samen met mensen die ook graag met mij willen samenwerken.”

“Zo zie je hier in Schildwolde, toen we bij oplevering ruimschoots de eisen voor luchtdichtheid haalden, dat iedereen enorm trots is. Aannemer, installateur, architect, leraren, gemeente, het is mooi dat het werkt als een echt team. Het resultaat is voor mij belangrijk maar een bouwproces waar we gezamenlijk staan voor wat we doen, is minstens zo waardevol.”

Tot slot, hoe zie je de toekomst van onderwijshuisvesting?

“Het is lastig voorspellen wat ons gaat brengen. Als NoorderBasis werken we eraan dat iedere school gasloos wordt met zonnepanelen en koeling, met oog voor klimaatbehoud. Namens ons bestuur kan ik voor onze scholen enigszins bijdragen aan de klimaatdoelen. We moeten zuinig zijn met de Schepping, wij willen daar in ons steentje bijdragen. We moeten naar elkaar omzien en voor elkaar zorgen. En dat moeten we echt samen doen.”